روزه چه فوایدی دارد و نقش آن در حفظ و تقویت سلامتی انسان چگونه است؟ آیا روزه برای درمان بیماریها نیز موثر است؟ چه نوع بیمارانی باید روزه بگیرند و چه کسانی نباید روزه بگیرند؟
آنچه در پی می آید اظهار نظر دو تن از کارشناسان و اساتید دانشگاه درباره تاثیرات جسمی و روحی روزه است که توجه شما را به آن جلب می کنیم:
خدیجه رحمانی عضو هیات علمی دانشکده و انستیتو تغذیه:
روزه برای افراد سالم نه تنها اشکالی ندارد بلکه مفید هم هست ولی همانگونه که در قرآن و فتوای علما آمده است، بیماران نباید رزوه بگیرند به خصوص بیمارانی که نیاز به مصرف داروی منظم در طول روز دارند زیرا مطالعات انجام شده در این زمینه نشان داده است که بیش از نیمی از بیماران در طول ماه رمضان توصیه های دارویی را رعایت نمی کنند بنابراین روزه برای بیمارانی که نیاز به مصرف مکرر دارو و در رزو دارند، توصیه نمی شود.
روزه در بیماران مبتلا به زخم معده و کولیک کلیوی منع شده است.
در بیماریهای صرع, فشار خون، اختلالات غدد درون ریز و مشکلات روانی و کسانی که با داروهای خوراکی ضد انعقاد که به مدت طولانی تنها یک بار مصرف شبانه دارو برای آنها کافی است، با نظر پزشک می توانند روزه بگیرند.
به طور کلی اثرات مفید روزه داری در برخی از بیماریها به ویژه فشار خون، چاقی، دیابت و آرتریت به عنوان درمان شناخته شده است و نیز اثرات ضد روماتوئیدی روزه مورد مطالعه و تائید قرار گرفته است.
بیماران مبتلا به دیابت غیر وابسته به انسولین در صورت کنترل رژیم غذایی با مشاوره و راهنمایی مشکلی ندارند. در واقع دیابتی هایی که فقط با رژیم غذایی کنترل می شوند، می توانند روزه بگیرند و با کاهش وزن آنها در ماه مبارک ممکن است دیابت آنها بهبود پیدا کند یا حد اقل بهتر شود. دیابتی های وابسته به انسولین نباید روزه بگیرند مگر اینگه داروهای هیپوگلیسمیک خواراکی در وعده سحر و افطار مصرف کنند البته با کنترل کامل قند خون و رژیم غذایی.
بیمارانی که به مدت طولانی همودیالیز می شوند، ممکن است به دلیل مصرف غذا در شب غلظت پتاسیم و وزن مایعات در بین دوره دیالیز آنها بالا برود.
بیماران آسمی که بیماری آنها ثابت می باشد، ممکن است از بخورها، شیاف ها و داروهایی که به آهستگی رها می شوند، بدون شکستن روزه مصرف کنند.
دکتر عبدالمجید بحرینیان روانشناس:
تحقیقات نشان داده است تحمل کمی فشار روانی برای پیشبرد رفتار ضروری و بی خطر به نظر می رسد اما در عین حال ادامه فشار روانی شدید یا طولانی دارای اثرات سوء فیزیولوژی و شناختی بر روی آدمیان است. به عنوان مثال تحقیقات روی پاره ای از حیوانات آزمایشگاهی نشان داده است آن دسته از حیوانات که به هنگام وارد شدن شوک الکتیریکی قدرت دفاع از خود را ندارند و ناچار به تحمل ضربه هستند و به عبارتی پناهی برای خود نمی بینند، بیشتر از حیواناتی که قدرت قطع جریان الکتریسیته را دارند به زخمهای گوارشی مبتلا می شوند. آدمها هنگام روبه رو شده با فشار روانی به آن دسته از الگوهای رفتاری روی می آورند که پیش از آن برایشان کارائی داشته باشد و انسانهای مومن که تکیه گاه اصلی آنان خداست، این فشار را بهتر تحمل کرده و نه تنها به آن به عنوان امری زودگذر نگاه می کنند، بلکه بعضا به تصور اینکه این فشار می تواند آزمایشی الهی باشد، ضمن رویاروئی با عامل فشارزا، برای کاهش اثرات سوء آن گامهای سریعتر به سوی خالق برمی دارند و در جهت مقرب تر شدن به درگاه الهی امتیازات بیشتری کسب می کنند.
رمضان که خود سنگر مبارزه با نفس و پلیدی هاست، شعله عشق به معبود را در دل بنده روزه دار گرم تر،فروزان تر و سوزاننده تر می کند و او که خود را میهمان خدا می یابد، ذات باری تعالی را همواره و در همه لحظات شاهد و ناظر اعمال و رفتار خود می داند و نهایتا با قلبی آرام و مطمئن واراده ای استوار عمل کرده و خدا را همواره حامی و یار و یاور خود فرض می کند و نتیجتا ابعاد شدیدترین تنش ها و فشارهای روانی درذهن و روان او کوچک می نماید. اگر دستگاه عصبی خود مختارکه کار بسیح بدن را در موقعیت های اضطراری بعهده دارد، برای مدت طولانی بی وقفه فعالیت کند، ممکن است فرد را به زخمهای گوارشی، فشار خون، دردهای عصبی و بیماریهای قلبی مبتلا سازد. اما فرد روزه دار که خود را در دژ رمضان که میزبان و فرمانده آن خداست، محصور می داند، پیامدهای رفتاری خود را در مقایسه با گروهی که اعتقادی به این امر ندارند، قابل کنترل و تعدیل یافته تر می یابد و نه تنها از بیماریها و اختلالات جسمانی که منشاءروانی دارند مصون می ماند بلکه بسیاری از مشکلات را در سایه صعه صدر بر گرفته شده از آرامش روانی و پیوستگی به قدرت خداوند حل و یا بر آنان غلبه می نماید.